We wtorek 26 marca 2013 r., o godz. 16.30 zapraszamy na promocję książki autorstwa Pana Marka Ciska pt. „W kącie czy na froncie ? Kęty wokół legendy legionowej”. Ta, licząca prawie 180 stron, oparta na szerokiej bazie źródłowej, praca przedstawia działalność społeczności kęckiej w kierunku rozwoju ruchu narodowego przed wybuchem I wojny światowej, aż do utrwalania się i podtrzymywania legendy legionowej w mieście i okolicach w okresie międzywojennym. Główną część książki stanowią oczywiście zagadnienia związane z pobytem I Brygady Legionów, w tym samego Józefa Piłsudskiego, w Kętach i okolicy. Książka zawiera również zbiór biogramów legionistów pochodzących z Kęt i okolicy (Hecznarowic, Bulowic, Czańca, Wilamowic, Bujakowa, Andrychowa, Międzybrodzia, Kobiernic). Łącznie jest to 47 osób. Książka zwiera wiele nowych faktów dotyczących historii Kęt i okolicy zwłaszcza nawiązujących do tradycji niepodległościowej. Uzupełnieniem ciekawego tekstu jest 87 zdjęć, często niepublikowanych. Wszystko wydane na papierze kredowym, co przyczynia się do wizualnej jakości publikacji.
Spotkanie będzie okazją do rozmowy z autorem książki oraz dyskusji o pobycie Legionów w Kętach w roku 1915.
W tym dniu będzie można nabyć nową publikację muzeum w promocyjnej cenie.
Wstęp wolny.
Od środy, 27 marca 2013 r. książka do nabycia w naszym muzealnym sklepiku.
Spis treści
Wprowadzenie
I. W drodze do Legionów
II. Przygotowania wojskowe w „Sokole” i rozwój ruchu skautowego w Kętach
III. „Strzelecka gromada” w Kętach
IV. Okres mobilizacji i działalność niepodległościowa w Kętach do końca 1914 roku
V. Postój I Brygady w Kętach i działalność na rzecz Legionów w 1915 roku
VI. Wymarsz Brygady i dalsza działalność patriotyczna w Kętach do końca 1915 roku
VII. Postawy społeczeństwa Kęt w latach 1916–1918. Tarcza Legionów
VIII. Polityczne roszady
IX. Listopadowy przełom
X. Działalność Związku Legionistów Polskich i Związku Strzeleckiego w Kętach w latach II Rzeczpospolitej
Zakończenie
Biogramy (47 osób)
Bibliografia
Wykaz skrótów
Indeks osób
Recenzja wydawnicza
pracy Marka Ciska, W kącie czy na froncie? Kęty wokół legendy legionowej. Kęty 2013, Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach, s. 178.
Uwagi ogólne.
Recenzowana praca zaliczona być może do monografii historycznych typu mikroregionalnego i mikroproblemowego, dotyczy bowiem określonego środowiska społeczno-zawodowego (legionistów), związanego z miastem i powiatem Kęty i ramach chronologicznych obejmujących w zasadzie okres od 1914-1920. Zasadnicze rozważania autora poprzedza rozdział poświęcony genezie polskiego czynu zbrojnego w latach I wojny światowej, kończy zaś analiza procesu i istoty kształtowania się legendy legionowej oraz działalności Związku Legionistów. Istotnym wątkiem w rozważaniach Autora są również zagadnienia dotyczące postaw społecznych i świadomości narodowej mieszkańców regionu. Wiele uwagi poświęcił działalności „Strzelca” i „Sokoła”, pobytowi w Kętach I Brygady Legionów (chyba przesadą jest nazwanie Kęt „duchową stolicą Polski” (s. 79) oraz popularyzacji uczestników czynu legionowego z Kęt i najbliższej okolicy. Istotną i ważną cześć opracowania stanowią biogramy 47 członków „Strzelca” i „Sokoła” oraz legionistów z tych terenów (s. 126-158). W pracy znalazło się wiele nieznanych dotychczas historykom faktów i zdarzeń, postaci mało znanych, społecznych i indywidualnych działań, które obrazują także mechanizmy kształtowania nowoczesnej świadomości społecznej mieszkańców regionu.
Autor przeprowadził szerokie kwerendy archiwalne i bibliograficzne. Z archiwów wyzyskał: Archiwum Akt Nowych, Centralne Archiwum Wojskowe w Warszawie, Archiwum Państwowe w Krakowie i Katowicach (Oddział w Oświęcimiu), Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, zbiory Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu, Archiwum Prowincjonalne Domu Sióstr Zmartwychwstanek w Kętach, Muzeum Katyńskie. Oddział Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach, Archiwum Parafii św. Katarzyny w Kętach.. Sięgnął do licznych wydawnictw źródłowych, w tym źródeł prasowych oraz opracowań. Skala przeprowadzonych kwerend jest imponująca i z pewnością bardzo czasochłonna. Pozwoliło to Autorowi na wiele wiarygodnych ustaleń faktograficznych oraz formułowanie ocen i wniosków. Tekst uzupełnia 66 ilustracji poprawnie opisanych oraz 21 fotografii osobowych.
Cechą zasadniczą wykorzystanych przez Autora materiałów źródłowych jest ich ścisły związek z problematyką organizacyjną, społeczną i polityczną oraz postaciami przedmiotowymi opracowania. Obficie i wyczerpująco wyzyskana została tzw. literatura przedmiotu (opracowania zasadnicze, artykuły biograficzne, monografie i in.).
Styl i język Autora odznaczają się komunikatywnością i rzeczowością, chociaż czasami wkrada się nieco ocen patetycznych, wynikających chyba z jego fascynacji podjętą problematyką badawczą.
[…]
Kraków, 12 lutego 2013.
Dr hab. Józef Hampel
Źródło:
Dyrekcja Muzeum w Kętach